Op 1 januari 2020 is de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) in werking getreden. Deze nieuwe wet kent een pakket aan maatregelen op het terrein van flexibele arbeid, het ontslagrecht en de Werkloosheidswet (WW) dat tot doel heeft om de balans tussen flexibele en vaste arbeidsovereenkomsten te verbeteren. De komende periode zullen wij in verschillende artikelen de belangrijkste wijzigingen bespreken. Deze week: oproepovereenkomsten.
Oproepovereenkomsten
Een oproepovereenkomst is een doorlopende overeenkomst voor bepaalde of onbepaalde tijd, waarin de werkgever afspreekt een werknemer op te roepen indien er werk voorhanden is. Oproepovereenkomsten geven de werkgever de mogelijkheid rekening te houden met een wisselende werkdruk. Deze flexibiliteit brengt in de praktijk met zich dat voor een oproepkracht onzekerheid bestaat over het inkomen en de tijdstippen waarop gewerkt moet worden. Met invoering van de WAB wordt beoogd de positie van oproepkrachten te versterken en hen meer zekerheid te bieden.
WAB
De WAB bevat de volgende belangrijke wijzigingen voor oproepkrachten:
i. Invoering definitie oproepovereenkomst
Met invoering van de WAB wordt een definitie van de oproepovereenkomst in de wet opgenomen. Onder een oproepovereenkomst zal worden verstaan een arbeidsovereenkomst waarin de arbeidsomvang niet is vastgesteld als één aantal uren per tijdvak van ten hoogste één maand, of ten hoogste een jaar wanneer het recht op loon gelijkmatig is verspreid over dat jaar. Van een oproepovereenkomst is tevens sprake wanneer de loondoorbetalingsverplichting is uitgesloten.
Van een oproepovereenkomst is geen sprake wanneer naast de vaste arbeidsomvang ook sprake is van consignatie, bereikbaarheids- of aanwezigheidsdiensten mits daar een vergoeding of compensatie in betaalde vrije tijd tegenover staat.
ii. Introductie oproeptermijn
Een werkgever wordt verplicht een oproepkracht minstens vier dagen voor aanvang van de werkzaamheden persoonlijk op te roepen. Deze oproep moet schriftelijk of elektronisch worden gedaan. In het geval een werkgever de oproep binnen vier dagen voor aanvang van de werkzaamheden (gedeeltelijk) intrekt of de tijdstippen van de oproep wijzigt, heeft de oproepkracht recht op loon over de periode waarvoor hij oorspronkelijk was opgeroepen. Deze intrekking en/of wijziging moet ook schriftelijk of elektronisch plaatsvinden. Een mondelinge afzegging is onvoldoende.
Bij cao kan een kortere termijn dan vier dagen worden afgesproken, maar deze termijn mag niet korter dan 24 uur zijn.
iii. Aanbod vaste arbeidsomvang
De werkgever wordt verplicht de oproepkracht steeds nadat een oproepovereenkomst twaalf maanden heeft geduurd een aanbod te doen voor een vaste arbeidsomvang. Deze arbeidsomvang moet ten minste gelijk zijn aan de gemiddelde arbeidsomvang in de afgelopen twaalf maanden. De oproepkracht heeft vervolgens een maand de tijd om het aanbod te aanvaarden.
Als de werkgever geen aanbod doet, heeft de oproepkracht recht op loon alsof hij het aanbod wel heeft ontvangen en geaccepteerd.
Overgangsrecht
Werknemers die op het tijdstip van inwerkingtreding van de WAB (1 januari 2020) al langer dan 12 maanden op basis van een oproepovereenkomst werkzaam zijn, moeten binnen één maand na invoering van de WAB (dus vóór 1 februari 2020) een aanbod krijgen van hun werkgever gelijk aan de gemiddelde arbeidsomvang in 2019.
iv. Kortere opzegtermijn bij nulurencontracten
Wanneer de omvang van de arbeid niet is vastgelegd heeft de werknemer dezelfde opzegtermijn als de oproeptermijn van de werkgever. In de regel is dit dus vier dagen. Van een arbeidsovereenkomst waarin de omvang van de arbeid niet is vastgelegd is sprake wanneer de werknemer werkzaam is op basis van een nulurencontract.
Let op! Premiedifferentiatie
De werkgeverspremie voor de WW wordt met invoering van de WAB gedifferentieerd naar de aard van een contract. Een werkgever moet derhalve over het loon van oproepkrachten een hogere WW-premie betalen.
Heeft u nog vragen over deze of andere wijzigingen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met Lisa Klumperink van het team Arbeidsrecht bij Kennedy Van der Laan.