Binnen de zorg wordt veel in de vorm van maatschappen samengewerkt. Samenwerking betekent afspraken op schrift vastleggen. Maar over welke onderwerpen maakt u afspraken? En wat spreekt u af? Dit artikel beantwoordt die vragen. We gaan in op de 3 onderwerpen waarover binnen maatschappen het meest wordt gestreden. En we geven bruikbare tips. Lees daarom verder en beoordeel of uw maatschapscontract wel voldoet.
Vaak de rechter nodig bij uitleg van onduidelijke afspraken
Veel zorgprofessionals worstelen met het maken van goede en duidelijke afspraken. Dat levert het gevaar op dat sneller meningsverschillen ontstaan over de betekenis ervan. Vaak moet de rechter er dan aan te pas komen om de knoop door te hakken. Een blik op de rechtspraak uit afgelopen jaren laat zien dat de meeste geschillen draaien om:
- Verdelen van kosten, resultaat en goodwill
- Naleven van concurrentiebeding
- Uitstoten van een onwillige maat
Verdelen kosten, resultaat en goodwill: werk met een boekhouder
Artsen zijn geen accountants. Daarom zijn heldere afspraken over de financiële kant van de samenwerking belangrijk om misverstanden te voorkomen. Hoe concreter, hoe beter. Hoe worden patiënten toebedeeld aan de artsen? Welke verdeelsleutel wordt toegepast op de vaste lasten? Op welke manier wordt de goodwill bepaald?
Hierbij is een ervaren boekhouder die het vertrouwen van alle partijen heeft onmisbaar. Hij/zij kan helpen bij het beantwoorden van deze vragen en de administratie van de maatschap in lijn met de gemaakte afspraken verzorgen.
Naleven concurrentiebeding: niet te ruim beperken
Concurrentiebedingen zijn in de regel ruim geformuleerd, zowel in tijdsduur als in geografische reikwijdte. Het komt regelmatig voor dat artsen voor ten minste 5 jaar na vertrek bij de maatschap niet binnen een straal van tientallen kilometers rondom de zorginstelling een concurrerende praktijk mogen starten. De uittredende maat wordt hierdoor fors in zijn ondernemersvrijheid beperkt.
Daarom stelt het mededingingsrecht grenzen aan concurrentiebedingen. Die beperkingen luiden maximaal 2 jaar (soms 3 jaar) in tijd en geografisch niet verder dan het werkgebied van de maatschap. Het werkgebied van de maatschap verschilt van geval tot geval. Wat als het werkgebied wordt verstaan hangt af van het type maatschap, de lokale situatie en de mobiliteit van de patiënten. Een huisartsenpraktijk in de Randstad mag dus maar een klein gebied uitsluiten, terwijl een specialistische oogkliniek bijvoorbeeld maten kan verbieden om in dezelfde regio of provincie te werken.
Het is belangrijk deze grenzen in de gaten te houden, omdat een te ruim concurrentiebeding nietig is. Dat betekent dat een uitgetreden arts niet is gebonden aan deze bepaling. Hij/zij kan dan dus letterlijk tegenover zijn oude maatschap een nieuwe praktijk starten. Controleer daarom de beperkingen van uw concurrentiebeding en pas deze aan waar nodig.
Uitstoten van een onwillige maat: leg schriftelijk vast en werk met concrete gronden
Het kan gebeuren dat de samenwerking met een collega vastloopt en iedere poging faalt om dit vlot te trekken. Om dan uiteindelijk zonder deze maat verder te kunnen gaan, moet deze uit de maatschap worden gestoten. Uitstoting kan niet in alle gevallen. Daarvoor moet al een regeling in het maatschapscontract zijn opgenomen.
Uitstoting wordt vaak verward met opzegging, maar is niet hetzelfde. Opzegging betreft het einde van de gehele maatschap. Het is geen alternatief voor uitstoting. Want de maatschap opzeggen om daarna een doorstart te kunnen maken met de “goede” maten is door de rechter eerder al onrechtmatig bevonden. Zorg dus voor een schriftelijke uitstotingsregeling in uw maatschapscontract.
Bovendien moet die regeling duidelijk de gronden voor uitstoting noemen. Anders staat u alsnog bij de rechter, omdat vage normen tot discussie leiden. Bedenk daarom in welke concrete situaties verdere voortzetting van de samenwerking met een collega niet langer is gewenst (bijvoorbeeld ongewijzigd gedrag na een x aantal waarschuwingen).
Wilt u meer weten over samenwerkingscontracten? Bestel het praktische handboek Samenwerken tussen Zorgorganisaties.
Heeft uw vragen over uw eigen maatschapscontract? Neem dan contact op met Maarten van der Voort.